Film w swojej ponad stuletniej historii przeszedł mnóstwo zmian. Od niemych krótkometrażowych produkcji, przez filmy dźwiękowe, aż do naszpikowanych efektami komputerowymi obrazów. Wielu ważnych momentów nawet nie jesteśmy świadomi – jaki bohater DC Comics dostał jako pierwszy swój własny serial? Debiut Myszki Miki? Pierwszy remake? To też kamienie milowe. Z ogromu ważnych i mniej istotnych faktów wybrałem te najciekawsze. Zaczynamy!
Zestawienie podzieliłem na dekady – myślę, że tak będzie przejrzyściej. Przed rokiem 1900 praktycznie wszystko wymyślane w raczkującej dziedzinie filmu było szokujące i nowe, więc pozwolicie, że zaczniemy od początku XX wieku.
1901-1910
1901 – Zostaje zamknięte pierwsze w USA studio filmowe Thomasa Edisona. Buduje on za to inne, nowoczesne i kryte, które można użytkować cały rok.
1902 – Georges Méliès tworzy pierwszy film science fiction – „Podróż na księżyc”.
1903 – „Napad na ekspres” zostaje pierwszym westernem.
1904 – Premierę ma „Podróż do krainy niemożliwości” – pierwszy tytuł umieszczony na dwóch filmowych rolkach. Trwał ponad 20 minut, około czterokrotnie dłużej niż przeciętny ówczesny film.
1904 – Marcus Loew zakłada Loew’s Theatres – sieć kin, która okaże się najdłużej działającą w historii.
1904 – Powstaje pierwszy remake „Napadu na ekspres” z 1903 roku o takim samym tytule.
1905 – Bracia Warner otwierają w Pensylwanii swoje pierwsze kino, Cascade Movie Palace.
1906 – J. Stuart Blackton tworzy „Humorous Phases of Funny Faces”, najstarszą znaną dziś animację.
1906 – Australijski „The Story of the Kelly Gang” jest pierwszym długometrażowym filmem. Trwającej 70 minut projekcji towarzyszyła orkiestra, narrator i efekty dźwiękowe.
1907 – Pierwsi filmowcy docierają do Los Angeles – doceniają to miejsce za sprzyjający klimat i sporo naturalnych plenerów.
1908 – W Chicago premierę ma pierwszy horror – „Dr. Jekyll & Mr. Hyde”.
1909 – „New York Times” wprowadza słówko „gwiazda” (star) w odniesieniu do czołowych aktorów.
1910 – Pierwsza scena kaskaderska – człowiek skaczący z płonącego balonu do rzeki Hudson. Nie wiadomo niestety, co to był za film.
1911 – 1920
1911 – Regularnie zaczynają być dodawane pełne napisy początkowe.
1914 – Charlie Chaplin popularyzuje swój charakterystyczny styl, czyli wąsik i melonik.
1914 – Debiutuje brytyjski „The World, the Flesh and the Devil”, pierwszy kolorowy film pełnometrażowy. Technika Kinemacolor pozwalała na wprowadzenie koloru czerwonego i zielonego.
1915 – Bell & Howell 2709 jest nową kamerą z możliwością robienia zbliżeń bez konieczności fizycznego przesuwania kamery.
1915 – Pierwsza demonstracja filmu 3D – wymagane były znane nam okulary z czerwonym i zielonym filtrem.
1916 – Powstaje Technicolor, proces obróbki materiału dający kolorowy obraz, który będzie stosowany do 1955 roku.
1917 – Charlie Chaplin jest pierwszym aktorem z podpisanym kontraktem na milion dolarów (za dziewięć filmów).
1921 – 1930
1921 – „Dream Street” dzięki dźwiękowemu prologowi staje się pierwszym udźwiękowionym filmem w historii.
1922 – Debiutuje kreskówka „Little Red Riding Hood” – pierwsza animacja Walta Disneya.
1923 – Wybudowany zostaje napis Hollywoodland na wzgórzach Hollywood. Służyć miał przez 18 miesięcy reklamowaniu biura nieruchomości. Końcówka „-land” zniknie w 1949 roku.
1925 – Western Electric i Warner Bros. podejmują współpracę mającą na celu wprowadzenie dźwięku w filmie.
Druga połowa lat dwudziestych – zakładane są studia wchodzące w skład tzw. „Big Five”: Warner Brothers, Fox, MGM, RKO i Paramount, oraz „Little Three”: United Artists, Universal i Columbia.
1927 – 6 października premierę ma „Śpiewak z jazzbandu”, pierwszy udźwiękowiony pełnometrażowy film. Tym samym zaczyna się schyłek kina niemego.
1928 – 15 maja debiutuje „Szalony samolot”, pierwsza animacja z Myszką Miki.
1928 – Paramount ogłasza, że od tej pory będzie produkować jedynie filmy z mówionymi dialogami, tzw. „talkies”.
1929 – 16 maja odbywa się pierwsze rozdanie Oscarów.
Zobacz też: Filmy pominięte przy Oscarach
1930 – Wprowadzony zostaje rygorystyczny kodeks Haysa. Reguluje on dopuszczalne treści pokazywane w filmach.
1930 – Pojawia się dubbing w filmach eksportowanych za granicę.
https://www.youtube.com/watch?v=kCZPzHg0h80
1931 – 1940
1934 – Debiut Kaczora Donalda w animacji pt. „The Wise Little Hen”.
1935 – „Ich noce” Franka Capry zdobywa pięć najważniejszych Oscarów – najlepszy film, reżyser, aktor i aktorka pierwszoplanowa oraz scenariusz adaptowany. Sukces ten powtórzył dopiero „Lot nad kukułczym gniazdem” (1975), a potem „Milczenie owiec” (1991).
1937 – Premiera „Królewny Śnieżki i siedmiu krasnoludków”, pierwszej pełnometrażowej animacji.
1938 – W kreskówce „Porky’s Hare Hunt” debiutuje „prototyp” Królika Bugsa.
1939 – Premiera „Przeminęło z wiatrem”, który przy budżecie czterech milionów dolarów (najdroższy ówczesny film) zarobił w samych Stanach 200 milionów.
1939 – Na targach w Nowym Jorku oficjalnie zaprezentowana zostaje telewizja, rywal filmu kinowego.
1940 – Tom i Jerry debiutują w „Kot dostaje łupnia”. Tom nazywał się wtedy Jasper, a Jerry był bezimienny.
1941 – 1950
1941 – „Sokół maltański” Johna Hustona rozpoczyna erę filmów noir.
Zobacz też: W świecie filmu noir
1943 – Batman jako pierwsza postać DC Comics dostaje własny serial.
1944 – W styczniu po raz pierwszy wręczono Złote Globy.
1946 – Odbywa się pierwszy festiwal filmowy w Cannes.
1949 – Filmem „My Friend Irma” zawiązuje się słynny duet między Deanem Martinem i Jerrym Lewisem. Do 1956 roku wystąpią razem w szesnastu produkcjach.
1950 – James Dean zaczyna swoja karierę… udziałem w reklamie Pepsi.
1951 – 1960
Masowo zaczynają się pojawiać w kinach filmy 3D, w tym pierwsza animacja Disneya w tej technice – „Melody” (1953).
1952 – Paramount wprowadza Cineramę, nową technikę pokazywania panoramicznego obrazu. Wymagało to użycia trzech kamer – dzięki temu widz oglądał film o kadrach rozpiętych na aż 146 stopni.
https://www.youtube.com/watch?v=lII5rXbxcCs
1955 – Studia filmowe zaczynają oferować swoje filmy na wynajem i sprzedaż dla telewizji.
1955 – Dramat „Szkolna dżungla” jest pierwszym obrazem promującym utwór rock’n’rollowy – „Rock-Around-The-Clock” Billy’ego Halleya.
1956 – Filmem „Kochaj mnie czule” rozpoczyna ekranową karierę Elvis Presley.
Zobacz też: Przegląd kariery filmowej Elvisa Presleya
1956 – „W 80 dni dookoła świata” ze swoją gwiazdorską obsadą rozpowszechnia stosowanie tzw. cameo.
1959 – Marlon Brando jest pierwszym aktorem, który otrzymał milion dolarów za jedną rolę („Jak ptaki bez gniazd”).
1960 – Premierę ma „Psychoza”, najgłośniejszy film Alfreda Hitchcocka, który miał znaczący wpływ na ukształtowanie się horrorów i thrillerów.
1960 – Debiutuje „Do utraty tchu” Jean-Luca Godarda, uznawany za fundament francuskiej „Nowej fali”.
Spokojnie, to jeszcze nie koniec. Przełomowe momenty z pozostałych 55 lat zaprezentujemy Wam niebawem!