Prawdziwy Frank Zappa to autobiografia stworzona z fachową pomocą Petera Occhiogrosso. Więcej w niej jednak samego muzyka, który początkowo chcąc zdementować to i owo ze swej biografii, wpada w wir opowieści o swoich czasach, muzyce i aspektach dalekich od swego fachu i tego, czego można by się po nim spodziewać. Aczkolwiek Zappa w pisarstwie jest taki sam jak w muzyce. Różnorodny, przełamujący granice i przede wszystkim oryginalny.
Chronologia to rzecz, której muzyk najwyraźniej nie cierpi. Cofa się on i wędruje po różnych etapach swego życia, poruszając przy tym rozmaite jego wątki i wracając do tych, o których pisał wcześniej. Forma ta byłaby nieznośna dla czytelnika o mentalności kronikarza, ale jeśli chcesz poznać lepiej człowieka pokroju Zappy, płyń z nurtem jego opowieści. A opowiada on interesujące rzeczy, demitologizujące artystyczną stronę muzycznej kariery, pokazując, że to twardy, miejscami absurdalny biznes. Szeroko też wypowiada się na inne tematy, wielokrotnie w sposób mało parlamentarny, choć bez charakterystycznej dla celebrytów emocjonalności przy jednoczesnym braku rozumu i wchodzeniu w rolę pożytecznych idiotów.
Gdyby Zappa żył, z pewnością nie umieszczałby dramatycznych wpisów w mediach społecznościowych, że nie wspomnę o stosownych nakładkach na zdjęcie profilowe przy każdym pomniejszym proteście. Swoje poglądy okazywał w inny sposób, swego czasu pisząc do państwowych organów pisma, a nawet kierując list otwarty do prezydenta. Co nie oznacza, że był grzecznym, dyplomatycznym chłopcem, nieużywającym ostrzejszych słów przeciw ówczesnemu establishmentowi. Dostaje się teleewangelistom, politykom, organizacjom moralizującym wszelkim maści i rzecz jasna wielkiemu przemysłowi muzycznemu. Co ciekawe, po głowie obrywają zarówno republikanin Reagan, jak i demokrata Gore oraz jego żona. Zappa nie był ani z lewa, ani z prawa i ciężko byłoby go nazwać i centrystą, co dziś jest nie do pomyślenia dla spolaryzowanej opinii publicznej.
Jego nieszablonowość przenosiła się nie tylko na życie czysto zawodowe, ale też prywatne. W tym ostatnim zabrakło mi trochę egzotyki jego przyjaźni z Captainem Beefheartem, ale na zadanie domowe polecam doszukać się w tej kwestii konkretnych informacji. Autobiografia to również okazja do analizy, jakim człowiekiem był piszący. Frank Zappa jawi się jako indywidualista, przyciężki w obyciu, ale przy tym niebędący prostakiem czy ignorantem. Po prostu to człowiek idący swoją ścieżką, niekoniecznie tożsamą z tą, jaką narzuca ogół, co zresztą najlepiej oddają jego słowa – Dlaczego koniecznie nie możesz mieć racji, tylko dlatego, że kilka milionów ludzi sądzi, że jej nie masz?
Frank Zappa to autor, od którego nie zaczynałbym przygody z rockiem i nie dlatego, że nie był on typowym przedstawicielem tego gatunku. To człowiek, dla którego muzyka nie była zestawem schematów i szablonów, a masą, z której mogło narodzić się wszystko. I jego twórczość to zróżnicowany wachlarz kompozycji, w tym związanych z orkiestrową muzyką klasyczną. Dlatego pierw radzę poznać standardy gatunku, a potem twórcę formatu Zappy. Na podobnej zasadzie nie startowałbym z Odyseją kosmiczną 2001 Kubricka w kwestii filmów SF. Jednocześnie Zappa wydawał się niedoceniany w stosunku do tego, co z siebie dawał, ale już taki los ludzi kroczących własną ścieżką. Prawdziwy Frank Zappa to opowieść o człowieku renesansu, niebywale utalentowanym i wyrazistym, ale i złożonym w sposób irytujący dla głupca. Jeśli szukasz ciekawej muzycznej inspiracji bądź po prostu biografii muzyka, która różni się od innych, to ta pozycja jest idealna.
Okładka książki Prawdziwy Frank Zappa
Tytuł oryginalny: The Real Frank Zappa Book
Autor: Frank Zappa, Peter Occhiogrosso
Tłumaczenie: Jakub Kozłowski
Wydawca: Wydawnictwo InRock 2020
Stron : 394
Ocena: 85/100
