Blue Note: Ostatnie dni prohibicji – recenzja komiksu

Naiwnym jest sądzić, że ustawowy zakaz czegokolwiek automatycznie wyeliminuje to z rzeczywistości. Zwłaszcza jeśli to coś powszechnie lubianego w społeczeństwie. Świetnym przykładem jest tu amerykańska prohibicja, która tylko rozogniła problem alkoholowy ze skali jednostkowych uzależnień do powstania wpływowej zorganizowanej przestępczości na wielką skalę. Blue Note: Ostatnie dni prohibicji przenosi nas w okres ostatnich trzydziestu dni tej epoki, gdzie wielkie mafijne imperia wciąż błyszczały, ale ich upadek był rychły. Pośród tego poznajemy dwóch ekstraordynaryjnych dżentelmenów, niestety zbyt szlachetnych na swe czasy.

Blue Note to historia dwóch żywotów równoległych. Jack Doyle to weteran ringu bokserskiego, który dawno porzucił już rękawice, ale ten jeden raz wraca do Nowego Jorku, by stoczyć ostatnią walkę. R.J. to czarnoskóry bluesman z prowincji, dla którego Wielkie Jabłko jawi się jako ziemia obiecana. Obaj trafiają na tych samych szemranych i wpływowych ludzi, którzy pozostawią na ich losach trwałe piętno. Gdzieś na tle ich perypetii słychać gwar epoki. Pięknej, głośnej, ale zbudowanej z nietrwałych materiałów.

USA tamtej epoki to era jazzu, art deco, wielkich drapaczy chmur i jeszcze większych fortun, najczęściej zbudowanych niekoniecznie uczciwymi metodami. W Blue Note światła i cienie wzajemnie się przeplatają i nawet mafiozi, przy całej swej bezwzględności są ludźmi z klasą, a nie prymitywami w ortalionach. Mariolle śle ukłony w stronę realnych postaci – irlandzkiego boksera i aktora Jacka Doyle i czarnoskórego muzyka Roberta Johnsona, którzy byli inspiracją dla bohaterów komiksu. Obaj w pełni zasłużyli na ten gest i cieszę się, że scenarzysta z wyczuciem łączył prawdziwe fakty z ich życia ze swoimi pomysłami. Sam tytuł powieści nawiązuje do specyfiki konstrukcji kompozycji bluesowych i jazzowych, ale też i wytwórni muzycznej, w której nagrywał między innymi sam Miles Davis.

Mathieu Mariolle mógłby uczyć twórców wielkich popkulturowych uniwersów, jak zachować spójność świata wykreowanego i jak w piękny sposób przeplatać historie bohaterów. Doyle i R.J. mijają się przez większość czasu. Ich relacja jest właściwie wyłącznie kwestią wzajemnego podziwu, gdy jeden z nich znajduje się na ringu lub widowni, a drugi wśród publiczności. Mariolle powstrzymał się od zjednania ich losów i jedynie finał splata ich ścieżki, z różnym jednak rezultatem.

Mikael Bourgouin włożył sporo w oddanie ducha tamtych czasów i charakteru bohaterów. Jego Nowy Jork jest wielkim miastem, gdzie apartamenty na szczytach drapaczy chmur kontrastują z zaśmieconym pokoikami kamienic czynszowych, a pomniejsze lokale z klubami wpływowych obywateli. Efektownie jest w warstwie personalnej. Perfekcyjna sekwencja walki bokserskiej, gdzie intymność starcia, dyscyplina i ringowa chwała uderzają bezlitośnie w czytelnika, kładąc go na łopatki. I jeśli myślicie, że w kadrach z Doylem Bourgouinem pokazuje szczyt swych możliwości, to poczekajcie na występy R.J.-a. Magia muzyki zamknięta w błękicie, czarująca jak twórczość gigantów formatu Charliego Parkera, Johna Coltrane’a czy zwłaszcza – Roberta Johnsona.

Blue Note: Ostatnie dni prohibicji to noir z klasycznymi dla gatunku elementami. Mamy gangsterów, wielkie miasto, piękną kobietę i dwóch zagubionych bohaterów, z których jeden to twardziel z żelaznymi pięściami, a drugi artysta o wielkich marzeniach. Ale to zdecydowanie niesztampowe dzieło. Mariolle i Bourgouin przedstawiają dwie angażujące czytelnika opowieści o niebanalnych osobowościach i zarazem dwóch przecinających się światach. Swoje miejsce odnajdą tu zarówno fani pięściarstwa, dla których ta dyscyplina to nie tylko głośne widowisko oraz miłośnicy klasycznego bluesa, od którego wywodzi się cięższa muzyka gitarowa. I wreszcie – to też piękne ukazanie łabędziej pieśni charakterystycznej epoki, która rozpala wyobraźnie nie tylko artystów.

---

Tytuł oryginalny: Blue Note- Intégrale complčte
Scenariusz: Mathieu Mariolle, Mikael Bourgouin
Rysunki: Mikael Bourgouin
Tłumaczenie: Marta Duda-Gryc
Wydawca: Wydawnictwo Lost In Time 2022
Liczba stron: 148
Ocena: 85/100