Kim jest Paul Thomas Anderson? Infiltracja #58

1. Skąd się wziął przyszły reżyser Magnolii

P.T. Anderson urodził się 26 czerwca w Los Angeles. Jego ojciec, Ernie, był aktorem użyczającym głosu różnym stacjom telewizyjnym oraz prowadzącym własne programy. To właśnie on zachęcał młodego Paula do próbowania sił jako reżyser lub scenarzysta. Swoje pierwsze filmy zaczął kręcić w wieku 8 lat i już wtedy wiedział, co chce robić w życiu, nie uznawał innej alternatywy. Uczęszczał do wielu prestiżowych szkół, żadnej jednak nie skończył. Zaraz po tym jak zrezygnował z uczelni w Nowym Yorku, wrócił do L.A. aby rozpocząć karierę, zaczynając jako asystent w produkcjach telewizyjnych. 

2. Pierwszy film

Jako jego pierwszą produkcję można uznać 13-minutowy mockument The Dirk Diggler Story nakręcony w czasach licealnych ,opowiadający o aktorze filmów pornograficznych. Postać wzorowana była na Johnie Holmes, który stanowił też sporą część inspiracji do jego późniejszego dzieła Boogie Nights. Swoją kolejną krótkometrażówkę Cigarettes & Coffee, nakręcił przy budżecie 20 000 $ zdobytym między innymi poprzez hazard, kartę kredytową jego dziewczyny oraz pieniędzy zebranych przez jego ojca na studia. Sukces filmu zaowocował pokazem na festiwalu Sundance oraz przyczynił się do powstania jego pierwszego filmu pełnometrażowego Hard Eight, który był rozwinięciem Cigarettes & Coffee. Pierwotnie film miał nosić tytuł Sydney, jednak studio wymusiło zmiany zarówno w tytule, jak i w edycji samego filmu. P.T. aby wypuścić swoją wersję filmu, musiał przystąpić na zmianę tytułu oraz zebrać 200 000 $ potrzebnych na skończenie filmu. Do uzbierania kwoty oprócz reżysera przyczynili się aktorzy Philip Baker Hall, John C. Reilly oraz Gwyneth Paltrow. 

3. Przełom w karierze

Kamieniem milowym w karierze każdego reżysera uznaje się pierwszy film który zyskuje uznanie krytyków zarazem będąc kasowym hitem. Tym właśnie dla P.T. Andersona był Boogie Nights, opowiadający historię porno-gwiazdy Dirka Digglera. Film niezwykle ważny nie tylko dla reżysera, ale też i aktorów. Obraz wypromował takie gwiazdy, jak Mark Wahlberg i Julianne Moore, a także wskrzesił podupadającą wtedy karierę Burta Reynoldsa. Ostatecznie film wygrał 14 statuetek oraz uzyskał 19 nominacji, w tym 3 do Oscara za role drugoplanowe oraz najlepszy scenariusz. 

4. Za co uwielbiamy jego filmy?

Jedną z wielu zalet P.T. Andersona jest to w jaki sposób przedstawia okres w którym dzieje się akcja jego filmów. Niezależnie od tego czy są to różowe lata 70 w Boogie Nights; surowe, powojenne klimaty lat 50 w Mistrzu czy też hipisowski, psychodeliczny urok lat 60 w Wadzie Ukrytej. Cechą łączącą wszystkie te filmy jest niesamowita dbałość o detale, zarówno w operowaniu światłem jak i kolorami. Z każdym kolejnym seansem możemy zauważyć coraz więcej szczegółów, które składają się na estetyczną ucztę, jaką prezentują jego filmy. Precyzja, z jaką tworzone są jego kolejne obrazy sprawia, że niemalże każde dzieło automatycznie staje się klasykiem kina. Istnieją teorie mówiące o chronologii czasowej i reinkarnujących się w jego kolejnych filmach postaciach dzierżących ten sam archetyp lub schemat zachowań. P.T. starannie dobiera materiał do swoich filmów, tak więc nawet gdy mamy do czynienia z pół-adaptacją książki, reżyser stara się wymodelować daną wizję i przekształcić ją na potrzebę swojej interpretacji, tworząc przy tym role specjalnie dostosowane do aktorów, których ma zamiar użyć. 

Zobacz również: Daniel Day-Lewis powróci do kin w filmie Paula Andersona!

Kolejną ważną rzeczą składającą się na perfekcję jego ujęć jest dynamika, z jaką operuje postaciami. Widać to zwłaszcza w zatłoczonych ujęciach, takich jak długa scena w klubie otwierająca Boogie Nights. W filmach Andersona pomimo tego, że postacie często wchodzą i wychodzą z kadru, krążą i wymijają się, widz nie traci kontroli nad tym co dzieje się na ekranie. Często też P.T. posługuje się samą lokalizacją postaci względem głównego bohatera, aby wyrazić w ten sposób konkretne, towarzyszące mu emocje. Widać to zwłaszcza podczas sceny rozmowy na posterunku w Wadzie Ukrytej, kiedy to poszczególni agenci FBI są lokowani coraz bliżej naszego przesłuchiwanego bohatera zabierając mu miejsce w kadrze, tym samym ukazując uczucie osaczenia i przyparcia do muru. 

Jego najbardziej rozpoznawalną cechą są jednak długie ujęcia. Nie są one co prawda nowatorskie i stosowane były na długo przed nim, stanowią jednak nieodłączny element każdego z jego filmów. Najbardziej charakterystyczne są tzw. tracking shots czyli gdy kamera podąża za jakimś obiektem lub postacią. Reżyser dba o dobrą kondycję swojego operatora Roberta Elswita uwzględniając tego typu długie, dynamiczne sceny w praktycznie każdym filmie. 

https://www.youtube.com/watch?v=3GGI5mVH6pg

5. Gust filmowy

Moja filmowa edukacja polega na sprawdzaniu jakie filmy preferują moi ulubieni reżyserzy i oglądaniu ich.

W wielu wywiadach wielokrotnie podkreślał uwielbienie dla swojego mentora Roberta Altmana i jego filmów. Stwierdził, że jeśli ludzie będą go nazywać młodym Bobbym Altmanem nie będzie miał z tym żadnego problemu. Często też inspirował się filmami z lat 40. oraz twórczością Kubricka. Zachwycał się jak wiele można wyciągnąć z tak prostego pomysłu jak Zbłąkany Pies Kurosawy, którego fabułę filmu można ująć w jednym zdaniu. Jego ulubionym filmem wszechczasów jest Sieć Sidneya Lumeta Ostatecznie zapytany wprost o trzech reżyserów, którzy mieli największy wpływ na jego twórczość odpowiedział – Jonathan Demme, Jonathan Demme oraz Jonathan Demme.

6. Ciekawostki

• Tom Cruise zaciągnął go na plan filmu Oczy szeroko zamknięte, gdzie spędził cały dzień i miał okazję porozmawiać ze Stanleyem Kubrickiem.
• Jest dobrym znajomym Quentina Tarantino, który określił go filmowym artystą.
• Na równi z Jonathanem Demme uznaje Martina Scorsese jako najlepszych amerykańskich reżyserów.
• W czasie swojej kariery obejmującej 7 pełnometrażowych filmów doprowadził 7 aktorów do nominacji do Oscara.
• Jest jedynym reżyserem, który zdobył statuetki za najlepszego reżysera na największych europejskich festiwalach filmowych. Złota Palma w Canness za Lewy sercowy, Złoty Niedźwiedź w Berlinie za Aż poleje się krew oraz Złoty Lew w Wenecji za Mistrza.
• Nakręcił teledysk do utworu Daydreaming z najnowszego albumu Radiohead – A Moon Shaped Pool.
• P.T. ma zwyczaj golić włosy i zarost przed rozpoczęciem produkcji każdego ze swoich filmów. 

Ilustracja wprowadzenia: materiały prasowe