Artykuł: Kamienie milowe w kinematografii – cz.1

Film w swojej ponad stuletniej historii przeszedł mnóstwo zmian. Od niemych krótkometrażowych produkcji, przez filmy dźwiękowe, aż do naszpikowanych efektami komputerowymi obrazów. Wielu ważnych momentów nawet nie jesteśmy świadomi – jaki bohater DC Comics dostał jako pierwszy swój własny serial? Debiut Myszki Miki? Pierwszy remake? To też kamienie milowe. Z ogromu ważnych i mniej istotnych faktów wybrałem te najciekawsze. Zaczynamy!

Zestawienie podzieliłem na dekady – myślę, że tak będzie przejrzyściej. Przed rokiem 1900 praktycznie wszystko wymyślane w raczkującej dziedzinie filmu było szokujące i nowe, więc pozwolicie, że zaczniemy od początku XX wieku.

1901-1910

1901 – Zostaje zamknięte pierwsze w USA studio filmowe Thomasa Edisona. Buduje on za to inne, nowoczesne i kryte,  które można użytkować cały rok.

1902 – Georges Méliès tworzy pierwszy film science fiction – “Podróż na księżyc”.

1903 – “Napad na ekspres” zostaje pierwszym westernem.

1904 – Premierę ma “Podróż do krainy niemożliwości” – pierwszy tytuł umieszczony na dwóch filmowych rolkach. Trwał ponad 20 minut, około czterokrotnie dłużej niż przeciętny ówczesny film.

1904 – Marcus Loew zakłada Loew’s Theatres – sieć kin, która okaże się najdłużej działającą w historii.

1904 – Powstaje pierwszy remake “Napadu na ekspres” z 1903 roku o takim samym tytule.

1905 – Bracia Warner otwierają w Pensylwanii swoje pierwsze kino, Cascade Movie Palace.

1906 – J. Stuart Blackton tworzy “Humorous Phases of Funny Faces”, najstarszą znaną dziś animację.

1906 – Australijski “The Story of the Kelly Gang” jest pierwszym długometrażowym filmem. Trwającej 70 minut projekcji towarzyszyła orkiestra, narrator i efekty dźwiękowe.

1907 – Pierwsi filmowcy docierają do Los Angeles – doceniają to miejsce za sprzyjający klimat i sporo naturalnych plenerów.

1908 – W Chicago premierę ma pierwszy horror – “Dr. Jekyll & Mr. Hyde”.

1909 – “New York Times” wprowadza słówko “gwiazda” (star) w odniesieniu do czołowych aktorów.

1910 – Pierwsza scena kaskaderska – człowiek skaczący z płonącego balonu do rzeki Hudson. Nie wiadomo niestety, co to był za film.

1911 – 1920

1911 – Regularnie zaczynają być dodawane pełne napisy początkowe.

1914 – Charlie Chaplin popularyzuje swój charakterystyczny styl, czyli wąsik i melonik.

1914 – Debiutuje brytyjski “The World, the Flesh and the Devil”, pierwszy kolorowy film pełnometrażowy. Technika Kinemacolor pozwalała na wprowadzenie koloru czerwonego i zielonego.

1915 – Bell & Howell 2709 jest nową kamerą z możliwością robienia zbliżeń bez konieczności fizycznego przesuwania kamery.

1915 – Pierwsza demonstracja filmu 3D – wymagane były znane nam okulary z czerwonym i zielonym filtrem.

1916 – Powstaje Technicolor, proces obróbki materiału dający kolorowy obraz, który będzie stosowany do 1955 roku.

1917 – Charlie Chaplin jest pierwszym aktorem z podpisanym kontraktem na milion dolarów (za dziewięć filmów).

1921 – 1930

1921 – “Dream Street” dzięki dźwiękowemu prologowi staje się pierwszym udźwiękowionym filmem w historii.

1922 – Debiutuje kreskówka “Little Red Riding Hood” – pierwsza animacja Walta Disneya.

1923 – Wybudowany zostaje napis Hollywoodland na wzgórzach Hollywood. Służyć miał przez 18 miesięcy reklamowaniu biura nieruchomości. Końcówka “-land” zniknie w 1949 roku.

1925 – Western Electric i Warner Bros. podejmują współpracę mającą na celu wprowadzenie dźwięku w filmie.

Druga połowa lat dwudziestych – zakładane są studia wchodzące w skład tzw. “Big Five”: Warner Brothers, Fox, MGM, RKO i Paramount, oraz “Little Three”: United Artists, Universal i Columbia.

1927 – 6 października premierę ma “Śpiewak z jazzbandu”, pierwszy udźwiękowiony pełnometrażowy film. Tym samym zaczyna się schyłek kina niemego.

1928 – 15 maja debiutuje “Szalony samolot”, pierwsza animacja z Myszką Miki.

1928 – Paramount ogłasza, że od tej pory będzie produkować jedynie filmy z mówionymi dialogami, tzw. “talkies”.

1929 – 16 maja odbywa się pierwsze rozdanie Oscarów.

Zobacz też: Filmy pominięte przy Oscarach

1930 – Wprowadzony zostaje rygorystyczny kodeks Haysa. Reguluje on dopuszczalne treści pokazywane w filmach.

1930 – Pojawia się dubbing w filmach eksportowanych za granicę.

https://www.youtube.com/watch?v=kCZPzHg0h80

1931 – 1940

1934 – Debiut Kaczora Donalda w animacji pt. “The Wise Little Hen”.

1935 – “Ich noce” Franka Capry zdobywa pięć najważniejszych Oscarów – najlepszy film, reżyser, aktor i aktorka pierwszoplanowa oraz scenariusz adaptowany. Sukces ten powtórzył dopiero “Lot nad kukułczym gniazdem” (1975), a potem “Milczenie owiec” (1991).

1937 – Premiera “Królewny Śnieżki i siedmiu krasnoludków”, pierwszej pełnometrażowej animacji.

1938 – W kreskówce “Porky’s Hare Hunt” debiutuje “prototyp” Królika Bugsa.

1939 – Premiera “Przeminęło z wiatrem”, który przy budżecie czterech milionów dolarów (najdroższy ówczesny film) zarobił w samych Stanach 200 milionów.

1939 – Na targach w Nowym Jorku oficjalnie zaprezentowana zostaje telewizja, rywal filmu kinowego.

1940 – Tom i Jerry debiutują w “Kot dostaje łupnia”. Tom nazywał się wtedy Jasper, a Jerry był bezimienny.

1941 – 1950

1941 – “Sokół maltański” Johna Hustona rozpoczyna erę filmów noir.

Zobacz też: W świecie filmu noir

1943 – Batman jako pierwsza postać DC Comics dostaje własny serial.

1944 – W styczniu po raz pierwszy wręczono Złote Globy.

1946 – Odbywa się pierwszy festiwal filmowy w Cannes.

1949 – Filmem “My Friend Irma” zawiązuje się słynny duet między Deanem Martinem i Jerrym Lewisem. Do 1956 roku wystąpią razem w szesnastu produkcjach.

1950 – James Dean zaczyna swoja karierę… udziałem w reklamie Pepsi.

1951 – 1960

Masowo zaczynają się pojawiać w kinach filmy 3D, w tym pierwsza animacja Disneya w tej technice – “Melody” (1953).

1952 – Paramount wprowadza Cineramę, nową technikę pokazywania panoramicznego obrazu. Wymagało to użycia trzech kamer – dzięki temu widz oglądał film o kadrach rozpiętych na aż 146 stopni.

https://www.youtube.com/watch?v=lII5rXbxcCs

1955 – Studia filmowe zaczynają oferować swoje filmy na wynajem i sprzedaż dla telewizji.

1955 – Dramat “Szkolna dżungla” jest pierwszym obrazem promującym utwór rock’n’rollowy – “Rock-Around-The-Clock” Billy’ego Halleya.

1956 – Filmem “Kochaj mnie czule” rozpoczyna ekranową karierę Elvis Presley.

Zobacz też: Przegląd kariery filmowej Elvisa Presleya

1956 – “W 80 dni dookoła świata” ze swoją gwiazdorską obsadą rozpowszechnia stosowanie tzw. cameo.

1959 – Marlon Brando jest pierwszym aktorem, który otrzymał milion dolarów za jedną rolę (“Jak ptaki bez gniazd”).

1960 – Premierę ma “Psychoza”, najgłośniejszy film Alfreda Hitchcocka, który miał znaczący wpływ na ukształtowanie się horrorów i thrillerów.

1960 – Debiutuje “Do utraty tchu” Jean-Luca Godarda, uznawany za fundament francuskiej “Nowej fali”.

Spokojnie, to jeszcze nie koniec. Przełomowe momenty z pozostałych 55 lat zaprezentujemy Wam niebawem!