Za niebieskimi drzwiami – recenzja polskiego filmu fantasy!

W krainie dziecięcej wyobraźni

Za niebieskimi drzwiami to polski film fantasy, który jeszcze przed wejściem na ekrany kin został okrzyknięty przez media rodzimym odpowiednikiem popularnych Opowieści z Narnii. Obie produkcje są bowiem adaptacjami książek dla najmłodszych, zawierają element charakterystyczny w postaci bajkowego świata, a także opierają się na przeżyciach i doświadczeniach nikogo innego, jak dzieci. Czyżbyśmy doczekali się stającego na wysokim poziomie obrazu fantasy made in Poland? Zainteresowanych odpowiedzią na zadane pytanie zapraszam do lektury poniższego tekstu.

Nazywasz się Łukasz i jesteś cieszącym się swoim życiem, młodym chłopakiem, który pewnego ranka zrywa się z łóżka podekscytowany wspólnymi wakacjami z ukochaną mamusią. Twoja długo oczekiwana podróż z rodzicielką to prawdziwa sielanka, a przynajmniej do pewnego momentu…  Nagle przed oczami przemykają Ci dziwne obrazy, oślepiające światło i ubrane w biało-zielone fartuchy postacie… Gdy w końcu odzyskujesz przytomność, czujesz ogromny ból w nodze, a dochodzące do Twoich uszów słowa nie mogą przebić się przez solidną barierę stworzoną przez Ciebie w świadomości… Mimo to w końcu musisz spojrzeć prawdzie prosto w oczy.

Zacznijmy od tego, co z pewnością najbardziej wszystkich interesuje w przypadku omawianej produkcji – jej wizytówki, czyli efektów specjalnych. Oprawia audiowizualna, jak na polskie warunki i budżet obrazu, jest więcej niż zadowalająca. Wykorzystanie standardowych technik (maski, kostiumy, scenografia) wraz z technologią oferowaną przez komputery zaowocowało wyraźnie kontrastującymi ze sobą światami. Z jednej strony mamy do czynienia ze starym, nieco mrocznym domostwem oraz znanymi nam bardzo dobrze obrazami polskich kamienic, bloków oraz dróg, a z drugiej baśniowym światem mieniącym się przeróżnymi odcieniami barw – przepięknym z zewnątrz, lecz skrywającym mroczną tajemnicę wewnątrz – pozornie wymarłe miasto z przerażającym lokatorem. Na uwagę tutaj zasługuje kreacja głównego antagonisty obrazu. Krwawiec  przywodzi na myśl rodzimą wersję sami wiecie kogo, lecz znacznie bardziej stonowaną, mniej histeryczną i bardziej tajemniczą. Zatem, mimo iż czasem można zauważyć sztuczność zastosowanych efektów specjalnych, to zdecydowanie widowiskowy obraz fantasy, pełen magii, której trudno się oprzeć.

Koniecznie należy wspomnieć też o dobrej  pracy kamerzysty i zdjęciach Witolda Płóciennika, dzięki którym omawiany film nabiera specyficznej atmosfery. Wystarczy zwrócić uwagę na ukazanie posiadłości prowadzonej przez ciotkę Agatę, kiedy to kamera podąża za Łukaszem, przedstawiając widzom wspomniany przybytek. W parze z rewelacyjnymi zdjęciami idzie nie mniej udana muzyka, w dużym stopniu wpływająca na określony odbiór danych scen. Zatem podkład dźwiękowy potrafi zaintrygować i zaciekawić, wzruszyć, a także wzbudzić uczucie niepokoju lub dobrze przestraszyć.  

Paradoksalnie, to nie bajkowy świat i efekty specjalne niespotykane w polskim kinie świadczą o sile omawianej produkcji. Jej piękno i potencjał zawarty jest w historii i niebanalnym przekazie. Mimo iż snuta przez scenarzystów opowieść wydaje się niekiedy kalką, co prawda bardzo udaną, lecz pozostająca jedynie starannie wykonaną kopią znanych nam motywów i schematów, to potrafi zaskoczyć, chwycić za serce i skłonić do refleksji. Jestem niezwykle dumny z twórców, którzy tworząc bajeczny świat, nie zapomnieli o ważniejszym elemencie każdego obrazu – poruszającej i niegłupiej historii. Co w niej takiego wzruszającego i zaskakującego? Świat ukazanymi oczami dziecka; rzeczywistość przefiltrowana przez wrażliwość kilkunastoletniego, uczuciowego chłopaka o bogatej osobowości. Widz obserwuje zatem wydarzenia z perspektywy małoletniego Łukasza, co niewątpliwie powinno spodobać się dzieciom, które są docelowym odbiorcą rzeczonego filmu – pozwoli im się łatwiej odnaleźć w produkcji i zżyć z jej głównym bohaterem. Jednak nie ulegajcie złudzeniom, w obrazie zostały ukryte też ciekawe spostrzeżenie dla dorosłych, wystarczy zajrzeć za kotarę baśniowości, aby je samemu dojrzeć. Scenarzyści więc ukazują nam bliską więź Łukasza z mamą, osamotnienie i wyobcowanie bohatera w zupełnie nowym, nieznanym mu miejscu, chęć, a nawet potrzebę zdobycia przyjaciół, akceptacji czy w końcu próbę idealizacji nieobecnego taty (problem związany z wychowywaniem się bez ojca, brak męskiego wzorca). Sprytnie zbudowana opowieść, pomimo użycia schematów, naprawdę wciąga i wzrusza, ponieważ wylewające się z ekranu emocje wydają się bardzo przekonujące – szczególnie poruszeni będę widzowie posiadający równie ciepłą i bliską relację z własnymi pociechami. Warto tutaj dodać, że najmocniejszym elementem historii jest jej zakończenie, przewrotne, w przeciwieństwie do reszty filmu, zupełnie nieprzewidywalne. Twórcy zagrali mi na nosie, ponieważ nie spodziewałem się takiego rozwiązania przygody Łukasza – łzy same napływają tutaj do oczu, po prostu znakomita robota.

Aktorsko jest dobrze. Pochwalić  z pewnością należy Ewę Błaszczyk, która jako oschła ciotka Agata wypada wiarygodnie. Odgrywana przez nią postać prowadzi w pewnym momencie film, dodając mu niezbędnej dynamiki, a co za tym idzie, popychając zdecydowanie fabułę do przodu. Poza tym jest jedną z ciekawszych bohaterek obrazu i nie sposób jej nie polubić, mimo odpychającego usposobienia. Jednakże ciężar obrazu spoczywa na barkach  Dominika Kowalczyka – debiutanta w branży filmowej, który podołał swojemu zadaniu zaskakujące dobrze. Chłopak gra bez presji, jest naturalny i przekonujący. To uroczy bohater, który bez trudu zdobędzie sympatię małoletniej widowni. Przeciwieństwem Łukasza jest demoniczny Krwawiec, w którego rolę wciela się Michał Żebrowski. Chociaż za odbiór postaci odpowiadają przede wszystkim efekty wizualne, to sprawna gra głosem przez rzeczonego aktora pomaga w kreowaniu tajemniczej i złowieszczej aury bohatera. Na dalszym planie znajduje się rewelacyjny Adam Ferency i trójka do bólu schematycznych, stanowiących w zasadzie wypełnienie całości, dzieciaków – Sara Ługowska (Monia), Oskar Wojciechowski (Zgryz) i Jakub Gawarecki (Pchełka).

Za niebieskimi drzwiami to śmiałe przedsięwzięcie Polaków, ukazujące, że potrafimy stworzyć całkiem przyzwoity film fantasy, z niegłupią fabułą i ładnymi dla oka efektami specjalnymi. Do światowego poziomu jeszcze nieco brakuje, ale nie ma też powodu do wstydu. Zatem Polacy nie gęsi, swoje Opowieści z Narnii również mają. Film polecam przede wszystkim rodzinom, możecie się na nim bowiem zarówno wzruszyć, jak i przestraszyć, a na dokładkę po seansie wytłumaczyć dziecku parę ważnych spraw. Produkcja z pewności dostarczy kilku tematów do polemiki z waszymi pociechami.

Źródło ilustracji wprowadzania – materiały prasowe