W ostatni piątek premierę miała najnowsza, szósta już odsłona Cywilizacji Sida Meiera. Być może niektórzy z Was ją kupili i spodobała się ona tak, że chcielibyście poznać inne, podobne gry. Inni może zainteresowali się tą grą – ale dopóki nie stanieje, poszukują innych alternatyw, które być może szybciej znajdą się na przecenie. Niektórzy z Was może grali w Cywilizację dawniej, ale praca, obowiązki rodzinne czy inne powody sprawiły, że nie śledziliście rozwoju serii i podobnych gier, a chcielibyście wrócić do hobby. Dla tych wszystkich i wielu innych przygotowaliśmy ranking 10 najciekawszych naszym zdaniem serii strategii turowych podobnych do Cywilizacji.

Cywilizacja jest grą do tego stopnia ciekawą, że pozycje do niej podobne doczekały się uznania za osobny podgatunek – tak zwanych strategii 4X. Cztery iksy w nazwie wzięły się od angielskich słów Explore, Expand, Exploit i Exterminate. Wskazują one na najważniejsze cechy gier 4 X. Explore – eksploruj, odkrywaj oznacza, że gra używa mapy, która zazwyczaj nie jest widoczna od początku, oraz szybkie odkrycie ważnych miejsc na mapie może dać graczowi przewagę strategiczną – na przykład w postaci likwidacji zagrożenia ze strony dzikich bestii bądź barbarzyńców, znalezienie dobrych miejsc na nowe miasta, ważnych zasobów. Czasem są też miejsca, których samo odkrycie daje bardziej wymierne korzyści – darmową technologię, pieniądze, jednostkę. Druga cecha – expand, rozrastaj się, oznacza, że gry te dają możliwość innych niż militarne sposobów rozrastania swojego królestwa. Często jest to poprzez kolonizowanie planet czy zakładanie nowych miast. Do pewnego stopnia dochodzi tutaj także zwiększanie granic kontroli istniejących miast, wzrost ich populacji i związane z tym zwiększenie wartości tych lokalizacji. Trzecia cecha  – exploit – wykorzystuj, oznacza, że w grze nie tylko są zasoby, ale poprzez poświęcenie na ten aspekt dodatkowej uwagi można zwiększyć ich produkcję, odkryć nowe metody ich wykorzystywania, czy nawet niedostępne wcześniej zasoby. Ostatnią cechą obecną w nazwie jest exterminate – co określa różne możliwości bojowe dostępne w tej grze – często będące cechą wspólną z innymi strategiami. Czasem do czynników określających strategie 4 X dodaje się także dwie cechy nieobecne w nazwie – możliwość prowadzenia badań naukowych i rozwój technologiczny z nich wynikający, oraz obecność kilku możliwych dróg zwycięstwa, często niemilitarnych.

Jednym więc z czynników branych pod uwagę w tym rankingu jest obecność i rozwinięcie powyższych cech. Drugim branym pod uwagę czynnikiem jest przystępność – w końcu nie każdy ma sporo czasu, żeby uczyć się podstaw gry. Jeżeli więc gra operuje dosyć nieintuicyjnym interfejsem, bądź zrozumienie podstawych jej mechanizmów zajmuje trochę czasu nawet znawcom gatunku – gra taka może się pojawić w rankingu, jeżeli inne względy będą przemawiały za jej uwzględnieniem, ale raczej nie zajmie zbyt wysokiego miejsca. Z tego też powodu gry, które wyszły dość dawno temu i nie doczekały się solidnych nowszych odsłon, także nie będą uwzględniane – albo pojawią się na niskich pozycjach. Często gry sprzed wielu lat mogą, oprócz trudności związanych z dawną grafiką, przestarzałym interfejsem i trudnościami z ich nabyciem, także sprawiać problem z uruchomieniem ich na nowszych systemach – coś, z czym nie każdy gracz musi być w stanie łatwo sobie sam poradzić.

Po tych wyjaśnieniach wstępnych, pora na sam ranking:

10. Horizon

Horizon jest niezależnym 4 X w kosmosie. I niestety mocno widać, że jest to gra niezależna. Wiele aspektów jest jeszcze niedopracowanych. Grafika jest w porządku ale razem z interfejsem nie pomaga graczowi odnaleźć się w grze. Produkcja, choć ma dosyć ubogie drzewko technologiczne, posiada też kilka ciekawych rozwiązań, w tym system walki i dosyć interesującą fabułę – stąd pojawia się w rankingu, ale na ostatniej pozycji. Z czasem, jak twórcy poprawią różne błędy i dodadzą bardziej intuicyjne rozwiązania do sterowania – może to być całkiem niezła gra 4 X.

Wydawca: Iceberg Interactive

Twórcy: L3O Interactive

Trailer gry ze Steama: http://cdn.akamai.steamstatic.com/steam/apps/2029474/movie480.webm?t=1447358889

Strona twórców: http://www.iceberg-games.com/horizon-turn-based-space-strategy-4x-game/

Data wydania: 2014

9. Master of Magic/ Worlds of Magic/ Planar Conquest

Tak się składa, że Cywilizacja do tego stopnia zdominowała historyczne 4 X turowe, że konkurencja najczęściej nie podejmuje bezpośredniej konfrontacji, tylko zmierza w kierunku fantastyki albo science fiction. Tak było też w wypadku Master of Magic, gry z 1994 roku, która przenosiła typowe zasady Cywilizacji do świata fantasy. Rozwój technologiczny jest najczęściej w tym wypadku zastępowany rozwijaniem magii – tak jest i w tym przypadku, jak już sam tytuł sugeruje. Gra ta doczekała się duchowych następców w postaci Worlds of Magic oraz Planar Conquest. Gry te oferują szeroki wachlarz możliwości, niestety są często dosyć kłopotliwe w obsłudze i na razie, nie są uznawane za w pełni godnych następców oryginału. Należy tutaj wspomnieć, że Planar Conquest jest bardziej Remakiem Worlds of Magic niż sequelem. Gra została za darmo udostępniona dla użytkowników, którzy kupili Worlds of Magic. Niestety, bogactwo opcji nie jest uzupełnione o odpowiednie objaśnienia, przez co gra może być bardzo ciekawa dla innych – ale bardzo trudna do opanowania dla innych. Twórcy cały czas pracują nad poprawieniem swojego projektu oraz walczą z różnymi błędami, które potrafią bardzo utrudnić rozgrywkę. Niemniej gra ma potencjał, by po dalszych zmianach stanąć do rywalizacji z innymi grami w realiach fantasy, opisanymi w tym rankingu. Na chwilę obecną – miejsce 9.

Twórcy i wydawcy: Wastelands Interactive

Trailer Planar Conquest: https://www.youtube.com/watch?v=KWMuQdqlTDk

Strony twórców:http://wastelands-interactive.com/

Daty wydania części serii:

Master of Magic 1994

Worlds of Magic 2015

Planar Conquest maj 2016

8. Dominions

Dominions są ciągle rozwijaną serią gier, z której najbardziej opłaca grać się ostatnią część, gdyż jest ona po prostu rozwinięciem i ulepszeniem formuły poprzednika. Najnowsze Dominions mają już czwarty numer i wyszły w 2013 roku. Niestety, nie do końca tego po nich wydać. Seria ta jest produkcją niezależną, i twórcy postanowili użyć mocno archaicznej grafiki. Co gorsza interfejs także jest mocno nieintuicyjny i gra wymaga długiego zapoznawania. Jest jednak uzupełniana za darmo przez twórców, czasem kolejne patce dodają całe rasy, i na bieżąco poprawiają błędy. Dzięki temu gra, choć wyglądem przegrywa z Planar Conquest, jest o wiele stabilniejsza i – kiedy już gracz przyzwyczai się do sterowania, daje ogromne możliwości. Świat gry jest podzielony na prowincje i praktycznie zawsze nowe prowincje trzeba podbić – gra ma zatem osłabiony wymiar drugiego X-a, czyli Expand. Prowincje jednak zyskują populację i w ramach tego rośnie ich potęga. Dostępne jest też kilka rodzajów zwycięstw oraz rozwój w dziedzinie magii. Ostatecznie najnowsze Dominions plasuje się na 8 pozycji w rankingu. Warto tutaj też wspomnieć, że twórcy rozwijają też zbliżoną tematycznie grę, mechanicznie bardziej podobną do Heroes of Might and Magic niż do Cywilizacji, Conquest of Elysium.

Twórcy i wydawca: Illwinter Game Design

Trailer najnowszej części: https://www.youtube.com/watch?v=nO6obicUSP4

Strona twórców: http://www.illwinter.com/dom4/

Daty wydania części serii:

Dominions: Priests, Prophets and Pretenders 2002

Dominions II: The Ascension Wars 2003

Dominions III: The Awakening 2006

Dominions IV: Thrones of Ascension 2013

7.Thea

Thea jest bardzo szczególną mieszanką strategii 4 X, karcianki, RPGa, gry fantasy i post-apo. Po więcej zachęcam do zajrzenia do naszej recenzji tej gry.

Zobacz również: Thea: The Awakening – recenzja niesamowitej gatunkowej hybrydy!

Pod kątem tego rankingu warto tylko wspomnieć, że z elementów 4 X Thei brakuje tylko jednego – możliwości zakładania nowych miast. Miasto w grze ma się jedno – ale za to rozrasta się ono w populacji, co ma bardzo znaczący wpływ na grę. Gdyby nie to ograniczenie pewnie gra wylądowałaby wyżej w rankingu – ale w wypadku świata gry prawdopodobnie było to rozwiązanie optymalne.

Twórcy i wydawca: MuHa Games

Trailer: https://www.youtube.com/watch?v=8lyW2WYsXXA

Strona twórców:
http://muhagames.com/

Data wydania: 2015

6.Sorcerer King: Rivals/ Fallen Enchantress: Legendary Heroes

Sorcerer King i Fallen Enchantress są próbą wejścia do świata 4 X-ów w realiach fantasy Stardocka – twóców obecnych także w tym zestawieniu gier Galactic Civilizations. I próba ta, w obu wypadkach jest udana. Te gry reprezentują dwa różne podejścia do tego tematu: Fallen Enchantress z samodzielnym dodatkiem Legendary Heroes ukazuje rozgrywkę bardziej symetryczną, podobną do Cywilizacji – gdzie przeciwnicy walczą ze sobą na równych prawach. Sorcerer King z samodzielnym dodatkiem Rivals – przedstawia rozgrywkę bardziej pasującą do wzorców fabularnych fantasy – z większym nastawieniem na fabularną walkę ze złym przeciwnikiem. Dodatek Rivals dodaje tam co prawda możliwość zajęcia miejsca przyszłego Władcy Świata – co jest sporym plusem dla tej gry.

Wydawca: Stardock

Twórcy: Stardock

Trailer Sorcerer King: https://www.youtube.com/watch?v=mny75V0Pu2k

Strona twórców: http://www.stardock.com/

Daty wydania części serii:

Fallen Enchantress 2012

Fallen Enchantress: Legendary Heroes 2013

Socerer King 2015

Socerer King: Rivals wrzesień 2016